Fragment: Space frames

Speelse buisconstructies aan de grens

Opvallend onopvallend zijn ze, de spaceframes van architecten Jan Benthem en Mels Crouwel. Al ruim 35 jaar markeren ze enkele grensovergangen tussen snelwegen in Nederland en Duitsland en Nederland en België maar geleidelijk aan is het douanelandschap veranderd in een horecalandschap.

De Enschedese Architect Paul van der Jeugd was er bij toen de spaceframes onthuld werden, ergens rond 1980. Vanaf het begin vond hij ze mooi: ‘Welk land heeft dat nou, zulke architectonische visitekaartjes aan de grens? Het zijn eigenlijk luchtbruggen,’ filosofeert Van der Jeugd, ‘wonderen van elegantie die prachtig het grensgebied markeren.’ Je vindt ze in Hazeldonk, Nieuwe-schans en bij Oldenzaal/De Lutte.

We gaan kijken bij De Lutte, de afslag ‘Bentheimer Wald’. Honderden vrachtwagens staan er geparkeerd. Zwarte sokken tegen een voorruit. Ze zijn van een Bulgaarse chauffeur die slaapt. Overal hangen camera’s. Er wordt scherp gelet op drugskoeriers. Ook die maken deel uit van de 24-uurseconomie – hier scherp waarneembaar. Dit is geen plek om te blijven. Wie hier komt, is passant. We lopen de trap op naar de overkant. ‘Dit is wel echt de rand van Nederland,’ zegt Van der Jeugd. ‘Die spaceframeconstructie knoopt twee culturen aan elkaar. Aan de Duitse kant ziet het er toch wel heel anders uit.’ Hij heeft gelijk. Het douanekantoor is volledig getransformeerd in een drukbeklant horecabedrijf. Er staat permanent een rij voor de kassa. Heel veel koffie wordt er verkocht. Voor 70 eurocent kun je van de wc gebruik maken en er is ook een douche. De aanbiedingen worden in het Nederlands, het Duits, maar ook in Cyrillische letters weergegeven…

Lees het complete artikel in Oosting Magazine.